خشکسالی و کمآبی یکی از چالشهای بزرگ جهانی است که کشورهایی با اقلیم خشک و نیمهخشک به شکل ویژهای با آن مواجهاند. ایران نیز جزو این کشورهاست و بحران آب در ایران به یکی از مهمترین مسائل زیستمحیطی و اقتصادی کشور تبدیل شده است.
آمار نگرانکننده از تبخیر آب در ایران
- سالانه حدود ۵ میلیارد متر مکعب آب در مخازن سدها فقط به دلیل تبخیر از دست میرود.
- در مناطق گرم و خشک ایران، تا ۳۰ الی ۴۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر در چرخه مصرف بازنمیگردند.
- جویهای روباز کشاورزی نیز باعث اتلاف قابل توجه آب میشوند.
نگاهی به گذشته؛ سیستم قنات، شاهکار مهندسی ایرانی
قرنها پیش، ایرانیان با طراحی و ساخت قناتها توانستند آب را به صورت پایدار و بدون تبخیر از دل کوهها به دشتها برسانند. آب در این سیستم در دل زمین جریان داشت و نیاز به پمپاژ یا سد نداشت، که خود باعث جلوگیری از اتلاف آب میشد.
این دانش بومی، امروز میتواند الهامبخش فناوریهای نوین مدیریت آب باشد، مانند:
1.بازنگری در الگوهای آبیاری
2.لولهگذاری و پوشش جویهای کشاورزی
3.توسعه سامانههای هوشمند مدیریت مصرف آب
4.ترکیب تکنولوژی روز با دانش سنتی قنات
نمونههای موفق جهانی در مقابله با خشکسالی با فناوری آب شیرینکن
۱. اسرائیل
مشکل: کمآبی شدید و اقلیم خشک.
راهکار:
سرمایهگذاری گسترده در فناوری تصفیه آب دریا (نمکزدایی)
بازچرخانی فاضلاب (بیش از ۹۰٪ فاضلاب تصفیه و دوباره استفاده میشود)
استفاده از آبیاری قطرهای برای صرفهجویی
نتیجه:
امروز اسرائیل یکی از پیشروهای جهان در مدیریت منابع آب است و منابع پایدار دارد.
۲. سنگاپور
مشکل: منابع طبیعی آب شیرین محدود
راهکار:
فناوری «نیو واتر» برای تبدیل فاضلاب تصفیه شده به آب قابل شرب
جمعآوری آب باران و ذخیرهسازی
واردات آب (در گذشته)
نتیجه:
کاهش وابستگی به واردات و تنوع منابع آب
۳. اردن
مشکل: کمآبی شدید و اقلیم خشک
راهکار:
همکاریهای بینالمللی برای توسعه زیرساختها
کمپینهای صرفهجویی در مصرف آب
استفاده از فناوری نمکزدایی و تصفیه فاضلاب
نتیجه:
بهبود دسترسی به آب سالم و مدیریت بهتر منابع
۴. استرالیا
مشکل: خشکسالیهای مکرر و برداشت بیش از حد آب
راهکار:
اصلاح تخصیص و توزیع آب
سرمایهگذاری در کشاورزی کمآب
سیاستهای دولت برای مدیریت پایدار آب
نتیجه:
تثبیت یا بهبود دسترسی به آب در مناطق مختلف
ایران و مسیر پیش رو
بحران آب در ایران سالهاست که تکرار میشود و نیازمند توجه ویژه است. بهرهگیری از فناوریهای نوین آب شیرینکن و مدیریت هوشمند مصرف آب همراه با الهام از تجربه تاریخی قنات، میتواند گامی مهم در حل این مشکل باشد.
نمایشگاه INDO WATER
بزرگترین رویداد بینالمللی فناوری آب و فاضلاب در اندونزی
در نمایشگاه Indo Water 2025، محل حضور پیشگامان صنعت، نوآوران و متخصصان حوزه آب و فاضلاب است. این رویداد از طریق نمایشگاهها، کنفرانسها، سمینارها و کارگاهها، جدیدترین فناوریها و راهکارها را در زمینههای زیر ارائه میدهد:
1.مدیریت منابع آبی
2.تصفیه و بازچرخانی فاضلاب صنعتی
3.سیستمهای آبیاری و لولهکشی
4.پالایش و فیلتراسیون آب