در صنایع حساسی مانند نفت، گاز و پتروشیمی، هیچ تجهیزی نباید آنقدر بدون رسیدگی کار کند که متوقف و خراب شود.
تجربه ثابت کرده است که نادیده گرفتن تعمیرات دورهای تجهیزات دوار مانند پمپها، کمپرسورها و توربینها، مستقیماً منجر به توقف تولید، افزایش هزینههای تعمیرات اضطراری و تعویض زودهنگام قطعات در پالایشگاه میشود.
اینجاست که تعمیرات دورهای پالایشگاه (Preventive Maintenance) بهعنوان یکی از مهمترین ارکان نگهداری و بهرهبرداری ایمن از تجهیزات صنعتی، نقش کلیدی خود را ایفا میکند.

تعمیرات دورهای؛ راهکاری برای جلوگیری از خرابی و تعویض قطعات.
همانطور که در پست های پیشین اشاره کردیم، تعمیرات دورهای یعنی، رسیدگی منظم و برنامهریزیشده به تجهیزات، حتی زمانی که هنوز بهظاهر سالم هستند.
چرا این موضوع در صنعت نفت و پتروشیمی حیاتی است؟
پیشگیری همیشه کمهزینهتر از تعمیرات اضطراری است.
زیرا باعث:
1.کاهش ریسک توقف ناگهانی واحدهای عملیاتی.
2.افزایش عمر مفید تجهیزات دوار.
3.جلوگیری از تعویض زودهنگام قطعات گرانقیمت.
4.حفظ ایمنی نیروی انسانی و فرآیند تولید.
تجهیزاتی که «به آنها نرسیدهاند»، معمولاً نهتنها خراب میشوند، بلکه کل سیستم را از کار میاندازند.
تعمیرات دورهای دقیقاً شامل چه اقداماتی است؟
1.بازرسیهای برنامهریزیشده تجهیزات
بازرسیهای منظم باید طبق یک تقویم مشخص نگهداری و تعمیرات (PM Plan) انجام شوند؛ مشابه تعهدات ثابت یک مجموعه حرفهای.
این بازرسیها شامل:
- بررسی ظاهری قطعات
- کنترل شلنگها و اتصالات
- شناسایی نشتیها
- بررسی سفتی پیچها
- ارزیابی عملکرد کلی تجهیزات دوار
2.تعویض بهموقع قطعات مصرفی
برخی قطعات دارای عمر مشخص و محدود هستند و باید قبل از خرابی تعویض شوند، از جمله:
- فیلترها
- اورینگها
- روغنها
- تسمهها
تعویض بهموقع این قطعات ساده در پالایشگاه ، از خرابیهای بزرگ و پرهزینه در پمپها، کمپرسورها و توربینها جلوگیری میکند.
3.روغنکاری و تنظیمات تخصصی
روانکاری صحیح و تنظیم دقیق اجزا:
- اصطکاک را کاهش میدهد.
- راندمان عملکرد تجهیزات را افزایش میدهد.
- عمر قطعات را چندین برابر میکند.
در بسیاری از موارد، یک روغنکاری اصولی میتواند از خسارتهایی به ارزش چندین هزار دلار جلوگیری کند.
4.انجام آزمایشهای عملکردی
پس از هر سرویس یا تعمیرات دورهای، تجهیزات باید تحت تستهای عملکردی واقعی قرار بگیرند تا:
- از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود.
- خرابیهای پنهان شناسایی شوند.
- ریسک توقف ناگهانی در شرایط عملیاتی کاهش یابد.
نقش رویدادهای تخصصی در توسعه تعمیرات پیشگیرانه
رویداد International Congress and Exhibition Türkiye & Black Sea Oil and Gas یکی از مهمترین گردهماییهای تخصصی منطقهای در آنکارا است که در آن:
- رهبران صنعت نفت و گاز
- مدیران پالایشگاه ها و مجتمعهای پتروشیمی
- صاحبان فناوری و پروژههای سرمایهگذاری
درباره فناوریهای نوین، نگهداری تجهیزات، تعمیرات دورهای و آینده انرژی منطقه گفتوگو میکنند.
در چهارمین دوره این کنگره، بیش از ۱۵۰ مدیر ارشد و تصمیمگیرنده از بخشهای مختلف صنعت حضور دارند و بستری ارزشمند برای تبادل تجربه، همافزایی صنعت و دولت و توسعه پروژههای کلیدی نفت و گاز فراهم شده است.







